dinsdag 8 april 2008

Amerikaanse toestanden in Nederlandse scheepsbouw

Gisteren was er een bijzonder item bij het 8-uur journaal over de werkgelegenheid in de scheepsbouw. Werd in 2003 de scheepswerf van der Giessen Krimpen aan de IJssel nog gesloten vanwege toegenomen concurrentie en afnemende vraag naar Nederlandse boten (te duur). Momenteel is de werf weer springlevend en is er in de Nederlandse botenbranche een tekort aan 1500 geschoolde technische mensen; waarvan 60% HBO en HBO+. Het grote percentage hoogopgeleiden valt op en valt te verklaren doordat de tankers tegenwoordig vol zitten met elektronica. Ondanks massale interne scholing verwacht men zelfs dat de krapte de komende jaren aanhoudt vanwege de vergrijzing.

Een aantal redenen voor mij om hier nader bij stil te staan:
1. Opvallend is de enorme conjunctuuromslag die zich in krap 5 jaar heeft voltrokken.
Was Nederland verworden tot een land dat zich op scheepsbouw gebied alleen internationaal kon meten bij het nauwkeurige werk van afbouwen van luxe jachten en het uitvoeren van de technische installaties aan boord, nu kan het personeel niet meer worden aangesleept.
2. In een documentaire zag ik enige tijd geleden dat de scheepsbouw in Nederland in de 17e eeuw een vlucht heeft genomen doordat windmolens werden ingezet voor het zagen van grote boomstammen ten behoeve van de scheepbouw. Hierdoor kon ons land in korte tijd een grote zeevloot opbouwen en zijn we jaren de grootste zeevarende handelsnatie van de wereld geweest. Overigens kon de windmolen (met krukas en zaagtoepassing) pas op grote schaal worden ingezet, nadat een 10-jarig octrooi en 3-jarige verlening afliep en de markt explodeerde met houtzaagmolens. Hoe een beschermende constructie voor een ‘uitvinder’ economische groei kan tegenhouden!
3. De scheepsbouw lijkt me een sector met een grote aantrekkingskracht op bijna afgestudeerden. Als professional in de dienstensector kijk ik met een jaloerse blik naar hi-tech sectoren waren tastbare (en grote) producten worden vervaardigd.
Zou dit ook spelen bij de jongere professional van tegenwoordig?
4. Kan iemand met zicht op de revitalisering van de scheepsbouw, zijn/haar diensten ook leveren aan de vliegtuigbouw? Bij Stork Aerostructures worden nu specialistische onderdelen van vliegtuigen geleverd aan Boeing, GulfStream en Airbus. Kan ook hier de sector weer worden opgebouwd naar hoofdproducent van vliegtuigen zoals bij het vroegere Fokker werd gedaan? Wordt Nederland toch niet helemaal een dienstensector.

Geen opmerkingen: